พาไปดู Holi Festival 2022 เทศกาลแห่งสีสันในประเทศอินเดีย
เทศกาลโฮลี เป็นเทศกาลของชาวฮินดู ซึ่งจะจัดเป็นประจำทุกปี ปีละ 2 วันในช่วงเดือนมีนาคมนั้นเอง ในปี 2022 นี้ กำหนดจัดงานคือ 18 มีนาคม 2022 โดยเทศกาลนี้เรียกอีกอย่างว่า “เทศกาลแห่งสีสัน” โดยกิจกรรมในงานก็คือ ทุกคนจะสาดผงสีใส่กันอย่างสนุกสนาน หรืออาจจะสาดน้ำใส่กัน ดูแล้วก็คล้ายๆ สงกรานต์บ้านเราเหมือนกันเลยนะ
รูปแบบของการเฉลิมฉลองเทศกาลโฮลีนั้นใกล้เคียงมากๆ กับเทศกาลสงกรานต์ของบ้านเราก็คือ มีการสาดน้ำใส่กันแต่เป็นน้ำที่ผสมสีสันต่างๆ บางที่ก็ไม่ใช้น้ำ แต่ใช้ผงสีซัดใส่กัน หรือป้ายหน้าป้ายตัวกันอย่างสนุกสนาน ซึ่งจะนิยมเล่นกันในเวลาเช้าถึงเที่ยงวันก็เลิก ต่างคนต่างกลับบ้านไปอาบน้ำและพักผ่อน พอตกตอนเย็นจะออกมาพบปะสังสรรค์กัน แจกขนมหวานและสวมกอดกัน เทศกาลโฮลีจึงถือเป็นเทศกาลแห่งมิตรภาพ ให้มิตรสหายได้แสดงไมตรีเข้าสวมกอดกัน ผู้ที่เคยขัดแย้งกันก็จะได้ปรับความเข้าใจและคืนสู่มิตรภาพนั่นเอง
พิธีบูชาในเทศกาลโฮลี
แน่นอนว่านอกจากความสนุกสนานกันในช่วงกลางวันที่มาเล่นน้ำสาดสีกันแล้ว ในช่วงเย็นของวันแรกในเทศกาลโฮลี จะมีการจัดซุ้มกองไฟเพื่อทำพิธีบูชาอีกด้วย โดยจัดไว้เฉพาะสำหรับผู้หญิงที่แต่งงานแล้ว และมีลูกชายเท่านั้ะ เนื่องจากการบูชานี้ทำเพื่อสร้างสิริมงคลและปัดเป่าสิ่งไม่ดีออกไปจากลูกชาย และสำหรับคู่แต่งงานใหม่ที่ยังไม่มีลูกนั้นจะมาทำพิธีบูชาขอลูกชายในเทศกาลนี้ได้ด้วย และในวันที่สอง ทุกคนจะเล่นสาดสีและสาดน้ำกันอย่างสนุกสนาน บ้างก็เปิดเพลงเต้นรำกันอย่างคึกคักไป
ตำนานเทศกาลโฮลี
ด้วยความเก่าแก่ของอารยธรรมอินเดีย และความหลากหลายทางวัฒนธรรม ทำให้เทศกาลโฮลี ถูกเชื่อมโยงกับตำนานต่างๆ มากมาย เช่น
- เจ้าแห่งอสูรนามว่า หิรัณยกศิป ได้รับพรจากพระพรหมให้เป็นอมตะ ซึ่งต่อมาด้วยความที่ไม่มีใครฆ่าได้ ทำให้เจ้าอสูรต้องการให้ทุกคนบูชาตนเองเท่านั้น แต่ลูกชายที่ชื่อ ประหลาด (Prahlad) กลับบูชาแต่ พระวิษณุ ทำให้อสูรโกรธมาก พยายามหาวิธีทำให้ลูกตัวเองตาย หนึ่งในวิธีคือการหลอกให้ถูกเผาทั้งเป็น โดยให้ประหลาดเข้าพิธีบูชาไฟพร้อมน้องสาวของตนที่ชื่อ โหลิกา น้องสาวคนนี้ได้รับพรพิเศษว่าไฟไม่สามารถทำร้ายเธอได้ แต่ปรากฏว่าเมื่ออยู่ในกองไฟ เธอกลับถูกเผาไหม้ โดยประหลาดกลับไม่เป็นอะไรเลย ที่เป็นเช่นนี้เพราะพรที่เธอได้นั้นมีเงื่อนไขว่าเธอเข้ากองไฟคนเดียว สำหรับ ประหลาดนั้นด้วยการยึดมั่นบูชาถึงพระวิษณุเสมอจึงไม่เป็นอะไรจากไฟ
- เรื่องการเล่นโฮลีอย่างสนุกสนานระหว่าง พระกฤษณะ กับสาวชื่อ ราธา ที่เป็นสาวเลี้ยงวัว พระกฤษณะเดิมมีผิวพรรณคล้ำ เกิดอิจฉาสาวคนรักที่มีผิวขาวเนียน เลยไปถามแม่ว่าทำไมผมไม่เกิดมาผิวดีอย่างนางราธา แม่ตอบเพียงว่า เช่นนั้นลูกก็เอาสีไปสาดใส่นางราธาเสียสิ พระกฤษณะเลยจึงทำอย่างที่แม่บอก เกิดการสาดสีกันไปมา จนกลายเป็นเทศกาลโฮลีทุกวันนี้ ทำให้ใน คืนก่อนวันโฮลี ตามชุมชนหมู่บ้านต่างๆ ก็อาจมีการรวมกลุ่มกัน จัดพิธีเผานางโหลิกา เพื่อพิธีเป็นเชิงสัญลักษณ์ว่า การทำร้ายเบียดเบียนกันในสังคม ตลอดจนความชั่วร้ายต่างๆ จะถูกเผาทำลายไป ธรรมะมีชัยชนะเหนืออธรรม
เป็นเทศกาลที่คล้ายๆ ของบ้านเราเลย ใครสนใจก็ไปเที่ยวที่อินเดียช่วงเดือนมีนาคมนะ จะได้ทันเข้าร่วมเทศกาล